1932: Η οικονομική κρίση προκαλεί… παρενέργειες!!!

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης δεν είναι λίγες οι παρενέργειες που προκαλούνται κυρίως όταν ο κόσμος αρχίζει και περνάει στη φάση της απελπισίας… Δεν είναι μόνο τα «κανόνια» των καταστημάτων ή των επιχειρήσεων που κλείνουν, δημιουργώντας στρατιές ανέργων, φτωχών και απελπισμένων… Δεν είναι μόνο οι αυτοκτονίες ή οι «εξαφανίσεις» λόγω των μεγάλων χρεών, δεν είναι μόνο η εφορία που κυνηγάει και φυλακίζει ή κατάσχει περιουσίες… Είναι και διάφορα φαινόμενα – οι παράπλευρες απώλειες, όπως ονομάζονται τελευταία – προς τα οποία στρέφεται ο κόσμος ώστε να μπορεί να διασκεδάσει τα πράγματα, να διασκεδάσει την απελπισία του και να τροφοδοτήσει έτσι – έστω και ψεύτικες – ελπίδες. Στρέφεται κυρίως προς το εύκολο κέρδος, ενώ πολλές φορές εναποθέτει τις ελπί- δες του σε διάφορα «πνευματιστικά» φαινόμενα…

Επικοινωνία με το υπερπέραν
Έτσι, στην προηγούμενη μεγάλη οι­κονομική κρίση, αρχές της δεκαετίας του 1930, οι Αθηναίοι ασχολούνταν με τα «πνευματιστικά» φαινόμενα, ενώ ο Τύπος ισχυριζόταν πως «ήρχισεν η επικοινωνία με το υπερπέραν»! Η απόγνωση των ανθρώπων ήταν πολύ μεγάλη. Όλοι στρέφονταν στον κόσμο των… πνευμάτων για να μάθουν τι θα συνέβαινε.
Απίστευτες ιστορίες έβλεπαν το φως της δημοσιότητας, επηρεάζοντας, άλ­λοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά, την ψυχολογία του κόσμου. Εντύπωση δε προκαλεί το γεγονός ότι το ζήτημα απασχολούσε και το σημαντικότερο τμήμα της αστικής τάξης. Οι συναντή­σεις «τσάι - τραπεζάκι» είχαν γίνει της μόδας. Στο επίκεντρο του ενδιαφέρο­ντος, το «θαυματουργό τραπεζάκι», γύρω από το οποίο συγκεντρώνονταν για να καλέσουν τα πνεύματα.
Το θέμα ήταν αν θα κουνιόταν το τραπεζάκι ή θα έπαιρνε το «μήνυμα» ο ενδιάμεσος πνευματιστής. Συνήθως, βεβαίως, συνέβαινε το δεύτερο. Άλ­λος αναζητούσε χαμένη κληρονομιά, άλλη το χαμένο κολιέ και κάποιοι τρί­τοι ρωτούσαν τι θα γίνει με το χρημα­τιστήριο. Δεν έλειπαν φυσικά οι κλασι­κές φιγούρες που νοιάζονταν μόνο για τους αγαπημένους τους.
Το θέμα άρχισε να παίρνει δημοσιό­τητα, στην αρχή με υπονοούμενα και στη συνέχεια με… αποδείξεις και ονό­ματα. Λογοτέχνες, δικηγόροι, μηχανι­κοί, δημοσιογράφοι και σειρά ολόκλη­ρη αξιόλογων ανθρώπων συμμετείχαν σε παρόμοιες δραστηριότητες.
Στις δημόσιες συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνταν ακόμη και σε σο­βαρές αίθουσες τα πράγματα ήταν αρ­κετά αθώα. Είχε εξελιχθεί σε είδος δι­ασκέδασης της εποχής. Αλλά στις φτωχογειτονιές το ζήτημα εξελισσόταν σε τραγωδία αφού οι διάφοροι επιτήδει­οι φρόντισαν να εκμεταλλευθούν τη μόδα και να ξαφρίσουν τους αφελείς. Οπότε επενέβη η αστυνομία και η μόδα πήρε τη θέση της ανάμνησης.

Εμπόριο λευκής σαρκός
Η σωματεμπορία είναι φαινόμενο που ακμάζει ιδιαίτερα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. «Έχομεν βυθισθή εις την ακολασίαν» επισήμαινε ο αθη­ναϊκός Τύπος το 1932, όταν οι Έλληνες ζούσαν τις επιπτώσεις της μεγάλης οι­κονομικής κρίσης. Οι περίφημοι οίκοι ανοχής είχαν αδειάσει από γυναίκες ελευθέρων ηθών, οι οποίες είχαν ξε­χυθεί στους δρόμους για να αποφεύγουν τους τακτικούς υγειονομικούς ελέγχους.
Κάθε βράδυ η οδός Αγίου Κωνστα­ντίνου μετατρεπόταν σε ένα παζάρι λευκής σαρκός.
Την ίδια εποχή αυξήθηκε κατακόρυ­φα το φαινόμενο της σωματεμπορίας και τα εξοχικά κέντρα είχαν μεταβλη­θεί σε τόπους ακολασίας. Οι προστά­τες των κοριτσιών, οι οποίοι τα κακομεταχειρίζονταν και τους αφαιρούσαν τα χρήματά τους, εμφανίζονταν συ­νήθως ως πλανόδιοι μικροπωλητές. Κάπως έτσι πλημμύρισε η Αθήνα από αθώα κορίτσια, τα οποία αναζητώντας μια καλύτερη τύχη έπεφταν στα δίχτυα που έστηναν, συνήθως στις κεντρικές πλατείες, οι διάφοροι επιτήδειοι.
Την ίδια περίοδο άκμασαν τα ξύλινα παραπήγματα πίσω από τα περίφημα «κακόφημα»… Τέτοια στέκια διασώ­θηκαν και στα μεταπολεμικά χρόνια, με πιο γνωστά εκείνα που είχαν αναπτυχθεί στις παρυφές του Φιλοπάπ­που, εκεί όπου αργότερα ανεγέρθηκε ο «Διόνυσος».

Οι «πειραγμένοι»…
Το καλοκαίρι του 1932 η οικονομι­κή κρίση συνέπεσε με αφόρητο καύ­σωνα… γεγονός που, όπως φαίνεται, έκανε πολλούς… να φαντάζονται πως μπορούσαν να λύσουν το πρόβλημα της εθνικής και παγκόσμιας οικονομι­κής κρίσης.
Ανάμεσά τους και ο 38χρονος Γεώρ­γιος Αποστόλου, ο οποίος… απειλούσε να ταξιδέψει στο Λονδίνο για να δια­δώσει τις ιδέες του, ως πρόεδρος της νεοσυσταθείσας «Πανελληνίου Κοινωνικής Ενώσεως Προστασίας των Αγά­μων, Συνοικεσίων, Γάμων, Προστασίας των Οικογενειών των Εργατών και Ερ­γατριών της Ελλάδος» (ΠΚΕΠΑΣΕΕ)!
Ο Αποστόλου υποστήριζε πως, αν παντρεύονταν όλοι οι άγαμοι, θα έκλειναν τα κέντρα διασκέδασης λό­γω έλλειψης πελατών, οι νέοι δεν θα έτρεχαν στις… κοκότες και θα επιτυγχανόταν μέγιστη οικονομία!
Ε… αυτό ήταν! Μια, δυο, τρεις… δημόσιες εμφανίσεις του και δεν άρ­γησαν βέβαια να τον ανακαλύψουν τα «τσακάλια» της εποχής και να τον σπρώξουν ακόμη… περισσότερο. Άρ­χισε να υποβάλλει υπομνήματα στον πρωθυπουργό και να γυρνά τα γρα­φεία των εφημερίδων προς εξασφάλι­ση υποστήριξης!
Κάποια στιγμή τον έπεισαν πως στο Λονδίνο θα γινόταν «Διεθνές Συνέδριον Ανυπάντρων Γυναικών», από το οποίο βεβαίως δεν εννοούσε να λεί­ψει ο Γ. Αποστόλου. Ζητούσε όμως δέ­κα χιλιάδες χρυσές λίρες και μια πλού­σια Αγγλίδα νύφη, με τα χρήματα της οποίας θα ξεπλήρωνε μέρος του ελλη­νικού χρέους!!!
Θα προσπαθούσε να πείσει τα μέλη του συνεδρίου για τα αγαθά του γά­μου, τις οικονομικές του προεκτάσεις και «πόσον ευχάριστον είναι να έχη κανείς πάντα εις πρώτην ζήτησιν μιαν γυναίκα δι’ όλας του τας ανάγκας…»!!!
Τελικά, η κοινωνία δεν αφουγκρά­στηκε τους προβληματισμούς του και έτσι δεν του έδωσε τη δυνατότητα να σώσει την οικονομία της χώρας. Αφού απόλαυσε το μερίδιο της δημοσιότη­τας που δικαιούται ο καθένας, περιο­ρίστηκε με το κασελάκι του στο λου­στράρισμα παπουτσιών στην πλατεία Μεταξουργείου.
Οι ιστορίες αυτές προέρχονται από κείμενα του ιστορικού ερευνητή και δημοσιογράφου Λευτέρη Σκιαδά, εκδότη της εφημερίδας «ΜΙΚΡΟΣ ΡΩΜΗΟΣ», www.mikros-romios.gr, τηλ.: 210 3426833.

Από ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ.