Γερμανική αποικιοκρατία: Μία γενοκτονία πριν από το Ολοκαύτωμα

Τα άγνωστα εγκλήματα

Ρατσισμός, γενοκτονία, πόλεμοι. Η ιστορία της γερμανικής αποικιοκρατίας βρισκόταν χρόνια στο περιθώριο. Το Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο του Βερολίνου αναδεικνύει (ακόμη) μία σκοτεινή πτυχή του παρελθόντος.

Η γερμανική αποικιοκρατία υπήρξε σχετικά σύντομη. Μετά τη λήξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου οι γερμανικές αποικίες στην Αφρική περιήλθαν στον έλεγχο των νικητριών δυνάμεων, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, του Βελγίου και της Πορτογαλίας.

Αυτός υπήρξε και ένας από τους λόγους που το θέμα της αποικιοκρατίας στη Γερμανία βρέθηκε σε δεύτερη μοίρα στο πλαίσιο της λεγόμενης δημόσιας ιστορίας.

Παράλληλα, σύμφωνα με τη Deutsche Welle, η επίμονη αποτίμηση του ναζιστικού παρελθόντος που ακολούθησε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο και η αντιπαράθεση της Γερμανίας με το Ολοκαύτωμα έθεσαν το ζήτημα στο περιθώριο.

Η Ναμίμπια, η Γκάνα και το Τόγκο στη δυτική και το Καμερούν στην κεντρική Αφρική τέθηκαν το 1884 υπό γερμανική κυριαρχία. Ένα χρόνο αργότερα ακολούθησε η Τανζανία.

Ο Όττο φον Μπίσμαρκ, πρώτος καγκελάριος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας, δημιούργησε δέκα χρόνια περίπου μετά την ίδρυσή της «προστατευόμενες περιοχές», όπως λέγονταν, στην Ασία και την Αφρική.

Μία γενοκτονία πριν από το Ολοκαύτωμα

Ανισότητες, ρατσισμός και βία χαρακτήρισαν τα χρόνια της γερμανικής κυριαρχίας στην Αφρική.

Ιδιαίτερα σκοτεινή υπήρξε η γερμανική εξουσία στη λεγόμενη γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική. «Τριάντα χρόνια πριν από τους ρατσιστικούς νόμους του ναζιστικού καθεστώτος υπήρξε ήδη μία «'ρατσιστική νομοθεσία' στη Νοτιοδυτική Αφρική» λέει ο ιστορικός Γιούργκεν Τσίμερερ. «Απαγόρευση των μεικτών γάμων, στιγματισμός των σεξουαλικών σχέσεων μεταξύ Γερμανών και γυναικών από την Αφρική».

Τους νόμους αυτούς ακολούθησε η διαταγή εξόντωσης των φιλών Χερέρο και Νάμα. Μέχρι το 1908 το 80% του πληθυσμού των Χερέρο είχε εξοντωθεί, γύρω στους 80.000 ανθρώπους, ύστερα από την αποτυχημένη εξέγερση της φυλής ενάντια στους αποικιοκράτες το 1904. Ενώ οι Νάμα εξοντώθηκαν κατά το ήμισυ μετρώντας περίπου 10.000 θύματα. Τα γεγονότα αποτέλεσαν την πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα 30 χρόνια πριν από το Ολοκαύτωμα.

Μία πολιτική έκθεση

Η έκθεση του Γερμανικού Ιστορικού Μουσείου του Βερολίνου πραγματοποιείται μετά τον επίσημο χαρακτηρισμό της εξόντωσης των Χερέρο και των Νάμα ως γενοκτονίας από τη γερμανική κυβέρνηση τον Ιούλιο του 2016.

Την ίδια ώρα το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών επεξεργάζεται τη διατύπωση μίας δημόσιας συγγνώμης με τη μορφή κοινής διακήρυξης με τη Ναμίμπια.

Η έκθεση τηρεί κριτική στάση όχι μόνο απέναντι στην αποικιοκρατία, αλλά και στην ίδια την «κληρονομιά» του Μουσείου, γράφει η Deutsche Welle. 

Τα μισά από τα περίπου 500 εκθέματα προέρχονται από την ήδη υπάρχουσα συλλογή, γεγονός που θέτει το ζήτημα της προβληματικής οικειοποίησης των «λαφύρων» της αποικιοκρατίας από το γερμανικό κράτος.

Έτσι επιτυγχάνεται μία ματιά τόσο στην αποικιοκρατική όσο και στην μετα-αποικιοκρατική ιστορία της Γερμανίας.

Η έκθεση «German Colonialism, Fragments Past and Present», που εγκαινιάστηκε στις 14 Οκτωβρίου, διαρκεί έως τις 17 Μαΐου 2017. 

Από το tvxs.