Επαναφέρουν χουντικές διατάξεις για απαγόρευση διαδηλώσεων

Αναβίωση του χουντικού κατασταλτικού νομικού πλαισίου συνιστά το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τις «δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις» που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 25 Φεβρουαρίου και, σύμφωνα με δηλώσεις ανώτερων κυβερνητικών στελεχών, πρόκειται να ψηφιστεί άμεσα.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει η Εφημερίδα των Συντακτών, οι διατάξεις του νομοσχεδίου αναβιώνουν ουσιαστικά τις βασικές ρυθμίσεις του χουντικού Ν.Δ. 794 του 1971 «περί δημοσίων συναθροίσεων»:

• Προαπαίτηση αστυνομικής άδειας για κάθε συγκέντρωση και θέσπιση επίσημου «οργανωτή» της (το χουντικό διάταγμα έκανε λόγο για «πρόεδρο»), που οφείλει να «συνεργάζεται άμεσα» με τον επικεφαλής αστυνομικό, να «συμμορφώνεται στις υποδείξεις του» και θα είναι αστικά υπεύθυνος για οτιδήποτε συμβεί στη διάρκειά της (§ 2.8, 3.1, 4 & 14.4).
• Μετατροπή της περιφρούρησης των διαδηλώσεων σε συνεργάτη των ΜΑΤ, καθώς τα μέλη της θα είναι υποχρεωμένα να «απομακρύνουν από τον χώρο της συνάθροισης» οποιονδήποτε διαδηλωτή ζητήσουν οι αστυνομικοί (§4γ & 2.10).
• Αφαίρεση κάθε σχετικής αρμοδιότητας από τους εισαγγελείς, που στο εξής (όπως και επί χούντας) θα «ενημερώνονται» απλώς για την (επικείμενη ή ήδη συντελεσθείσα) διάλυση της συγκέντρωσης, δίχως να έχουν τον παραμικρό λόγο επ’ αυτού (§10-11).
• Δυνατότητα των δημάρχων να ζητούν από την αστυνομία απαγόρευση συγκέντρωσης (ή εκδήλωσης σε ανοιχτό χώρο), με πρόσχημα τον κίνδυνο «διατάραξης» της τοπικής «κοινωνικοοικονομικής ζωής» (§10.1 και 7.1.β).
• Αναγόρευση της απλής συμμετοχής σε απαγορευμένη συγκέντρωση σε ιδιώνυμο αδίκημα που επισύρει ποινές φυλάκισης μέχρι 1 έτος (αν είναι απόλυτα ειρηνική) ή και 2 έτη, αν «διαπιστωθεί» (έστω και απλή) πρόθεση για «αλλοίωση με βιαιοπραγίες του ειρηνικού χαρακτήρα» της (απαγορευμένης) συγκέντρωσης (§14.1-2) κ.ο.κ.
Η εφημερίδα σημειώνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, το νομοσχέδιο της κυβέρνησης παρέχει στην αστυνομία μεγαλύτερα περιθώρια απ’ ό,τι το χουντικό διάταγμα. Το τελευταίο πρόβλεπε, για παράδειγμα, ότι αν η απαγόρευση δεν κοινοποιούνταν στον «πρόεδρο» της συνάθροισης τουλάχιστον οχτώ ώρες πριν από την προγραμματισμένη έναρξή της, αυτή «λογίζεται ως μη απαγορευθείσα» (§6.5). Το νομοσχέδιο Χρυσοχοΐδη περιορίζει, αντίθετα, την υποχρέωση της αστυνομίας στη γνωστοποίηση της απαγόρευσης «εγκαίρως» (§7.3).
Επιπλέον, η Εφημερίδα των Συντακτών γράφει ότι το νομοσχέδιο αναβιώνει ταυτόχρονα ακόμη τρία χουντικά νομοθετήματα, συνιστώντας, όπως αναφέρει, μείζονα ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος. Αυτό γίνεται με τον συνδυασμό των άρθρων 15 και 16 του νομοσχεδίου.
Ειδικότερα, το άρθρο 15 προβλέπει, ότι «ειδικότερα ζητήματα εφαρμογής του παρόντος, καθώς και οι αναγκαίες λεπτομέρειες, σχετικά με τα μέσα και τις διαδικα στικές προϋποθέσεις διάλυσης των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων» ρυθμίζονται με προεδρικό διάταγμα, το περιεχόμενο του οποίου θα εισηγούνται οι υπουργοί Προστασίας του Πολίτη και Ναυτιλίας (αρμόδιος για τους ναυτεργάτες).
Ακολουθεί το ακροτελεύτιο άρθρο 16 του νομοσχεδίου με τίτλο «καταργούμενες διατάξεις», το οποίο προβέπει ότι: «Από την έναρξη ισχύος του π.δ. του προηγούμενου άρθρου καταργούνται το ν.δ. 794/1971 "περί δημοσίων συναθροίσεων" ([ΦΕΚ 1971/]Α/1), το β.δ. 269/1972 "περί εγκρίσεως του κανονισμού διαλύσεως δημοσίων συναθροίσεων" (Α/59) και το β.δ. 168/1972 "περί καθορισμού των χώρων πό λεων τινών εις τους οποίους απαγορεύεται η πραγµατοποίησις δηµοσίων συναθροίσεων εν υπαίθρω και η διέλευσις κινουµένων τοιούτων" (Α/35)».
Αυτό σημαίνει, ότι από τη στιγµή που θα ψηφιστεί και δηµοσιευτεί ο νόµος Χρυσοχοΐδη, επανέρχονται σε ισχύ - µέχρι τη µελλοντική κατάργησή τους από το ΠΔ που προβλέπει το άρθρο 15 -  τα τρία κατονοµαζόµενα χουντικά διατάγµατα που φέρουν τις υπογραφές του Παπαδόπουλου (ως «πρωθυπουργού» και «αντιβασιλέως»), του Παττακού («αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως»), του Ζωιτάκη («αντιβασιλέως») κ.λπ., βάσει των οποίων:
• Επιτρέπεται ρητά «οιαδήποτε χρήσις» πυροβόλων όπλων από τους αστυνοµικούς εναντίον διαδηλωτών, εφόσον η απαγορευµένη συγκέντρωση «εξελιχθή εις βιαίαν» (γενικώς), οι διαδηλωτές «εκτρέπωνται εις αξιοποίνους πράξεις» (γενικώς) «ή ήρξαντο βιαιοπραγούντες κατά των ανδρών της δηµοσίας δυνάµεως» (άρθρο 1§δ του Ν.∆. 269/1972).
• Απαγορεύεται προκαταβολικά και ολοκληρωτικά η πραγµατοποίηση οποιασδήποτε «εν υπαίθρω συναθροίσεως ως και η διέλευσις κινουµένης τοιαύτης (πορείας) εντός ακτίνος διακοσίων τουλάχιστον µέτρων από της κατοικίας του Ανωτάτου Αρχοντος, ως από κτιρίων εις τα οποία εδρεύουν η Βουλή, το Υπουργικόν Συµβούλιον» κ.λπ. (άρθρο 6§6 του Ν.∆. 794/1971).
• Απαγορεύεται επίσης προκαταβολικά και ολοκληρωτικά κάθε δηµόσια συγκέντρωση ή διαδήλωση σε µεγάλο µέρος του κέντρου της Αθήνας, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, οχτώ ακόµα σηµείων του λεκανοπεδίου (Νέο Ψυχικό, Αγία Παρασκευή, Κηφισιά, Γλυφάδα, Αγιοι Ανάργυροι, Σκαραµαγκάς, Ελευσίνα, Ασπρόπυργος) και είκοσι δύο επαρχιακών πόλεων (Αγρίνιο, Βέροια, Βό λος, Γιαννιτσά, ∆ράµα, Εδεσσα, Ηράκλειο, Γιάννενα, Καβάλα, Καλαµάτα, Καρδίτσα, Κατερίνη, Κέρκυρα, Κοζάνη, Λαµία, Λάρισα, Μυτιλήνη, Πάτρα, Ρόδος, Σέρρες, Τρίκαλα και Χανιά).


Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το Β.∆. 168/1972, που επαναφέρεται σε ισχύ µε το υπό ψήφιση νοµοσχέδιο, καθορίζει λεπτοµερώς τις ζώνες όπου απαγορεύεται ρητά και µόνιµα οποιαδήποτε συνάθροιση − µη κυβερνητική εννοείται.
Η εφημερίδα σημειώνει ότι η παραπάνω απαγόρευση κατέρρευσε µαζί µε τη χούντα.
Παραθέτει επίσης ορισμένες από τις «απαγορευµένες ζώνες» που θεσπίζει το χουντικό Β.∆. 168/1972 που επαναφέρει το νομοσχέδιο:
• Στο κέντρο της Αθήνας, απαγορεύεται µόνιµα και οριστικά κάθε συγκέντρωση «µεταξύ των οδών Λεωφ. Αλεξάνδρας - Βασ. Σοφίας - Βασ. Κων/νου - Λεωφ. Ολγας - Λεωφ. Αµαλίας - Φιλελλήνων - Μητροπόλεως - Ντέκα - Πλ. Μοναστηρακίου - Αθηνάς - Πλ. Οµονοίας - Πειραιώς - Σωκράτους - Αγίου Κων/νου - Θ. ∆εληγιάννη - Καρόλου - Μάρνη - Πατησίων» (άρθρο 1). Απαγορεύεται επίσης κάθε συγκέντρωση ή πορεία στη Λεωφ. Κηφισίας («από αριθ. 140 έως διασταυρώσεως προς ∆ιόνυσον»), στη Μεσογείων (από Σωτηρία µέχρι Σταυρό Αγ. Παρασκευής), τη Βουλιαγµένης («από την διασταύρωσιν µετά της οδού Τριπόλεως έως διασταυρώσεως προς Βάρην»), στην Παραλιακή («από ∆ικηγορικά έως ∆έλτα Βουλιαγµένης»), στη λεωφόρο Αθη νών («από Κηφισού έως Σκαραµαγκά») και την τότε «Βασιλίσσης Φρειδερίκης» (άρθρο 2§10).
• Στη Θεσσαλονίκη απαγορεύεται κάθε συγκέντρωση σε ακτίνα 300 µέτρων από το «Κυβερνείον» (ΥΜΑΘ), αλλά και «εις τον χώρον τον περιλαµβανόµενον µεταξύ των οδών Κοµνηνών - Ερµού - Αριστοτέλους - Εγνατίας - Αγίας Σοφίας - Καθηγητού Κεραµοπούλου - Πατριάρχου Ιωακείµ - Παύλου Μελά - Π.Π. Γερµανού - Βογατσικού - Βασ. Κωνσταντίνου», «εις τας πλατείας Ιωάννου Μεταξά [νυν Βαρδαρίου] - Συντριβανίου - Λευκού Πύργου - Κυπρίων Αγωνιστών - Ηλεκτρικής Εταιρείας», καθώς και «εις τας οδούς Μοναστηρίου - Λαγκαδά - Εγνατίας - Λεωφ. Στρατού - Βασ. Γεωργίου Α' - Βασ. Ολγας - Π. Μελά - Βασ. Σοφίας - Μ. Αλεξάνδρου (από Ελευθερίου Βενιζέλου έως Βας. Σοφίας) - Αγίου ∆ηµητρίου (από Στρατηγού ∆ουµπιώτη και Καραολή και ∆ηµητρίου έως Αγίας Σοφίας) - Βενιζέλου (από Εγνατίας έως Μ. Αλεξάνδρου)» (άρθρο 10).
• Στην Πάτρα κλείνει για τις συναθροίσεις όλος ο χώρος «µεταξύ των οδών Αράτου - Υψηλάντου - Μιαούλη - Οθωνος - Αµαλίας», οι πλατείες Αγίου Γεωργίου, Οµονοίας, Καποδιστρίου (Μαρκάτου) και Ψηλά Αλώνια, η οδός ∆ηµητρίου Γούναρη «από Υψηλάντου έως Λόντου» και διάφορες άλλες (άρθρο 21).
• Στην Ελευσίνα η απαγόρευση καλύπτει «τον χώρον τον περιλαµβανόµενον µεταξύ των οδών Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών-Κορίνθου - Σιδηροδροµικής Γραµµής Αθηνών-Πελοποννήσου - Χαλυβουργίας Νικολακοπούλου - Ναυπηγείου Κατσουλάκου - Εργοστασίου Σκαλιστήρη» (άρθρο 2§8).
• Στην Καλαµάτα η απαγορευµένη ζώνη πιάνει «τον χώρον της [παλιάς] ∆ηµοτικής Αγοράς τον περιλαµβανόµενον µεταξύ των οδών Νέδοντος - Υπαπαντής - Μπενάκη και Πλ. 23ης Μαρτίου», «τας Πλατείας 23ης Μαρτίου και Βασ. Γεωργίου», καθώς και την οδό Αριστοµένους («από πλατείας 23ης Μαρτίου έως Αµβροσίου Φραντζή» (άρθρο 13).
• Στην Καρδίτσα κλείνουν για τους διαδηλωτές οι πλατείες ∆ικαστηρίου και Ν. Πλαστήρα, καθώς και οι οδοί Ιεζεκιήλ και Σ. Λάππα, «από της συµβολής των µετά της οδού 18ης Αυγούστου έως Κ. Τερτίπη» (άρθρο 14).
• Στα Χανιά απαγορεύεται κάθε συνάθροιση στον χώρο της ∆ηµοτικής Αγοράς, στις πλατείες 1866, Κοτζάµπαση, ∆ικαστηρίων και Σοφοκλέους, στις κεντρικές αρτηρίες Νεάρχου, Τζανακάκη, Αποκορώνου κ.λπ., καθώς και στην περιοχή του λιµανιού «µεταξύ των οδών Καννεβάρου [sic] - Πλ. Συντριβανίου - Ακτή Τοµπάζη - Αφεντούλιεφ - Πλ. Κατεχάκη - Αρχολέων - Καννεβάρου» (άρθρο 26). 
• Από το tvxs.