Δευτέρα 25 Ιουνίου 2018

Ενα γκολ που δεν «μπήκε» ποτέ

Του Θανάση Κάππου :



O μεγάλος Εδουάρδο Γκαλεάνο τον είχε χαρακτηρίσει «τον πιο παθητικό» αγώνα στην ποδοσφαιρική ιστορία. Ο βασιλιάς του τετραγωνικού μέτρου, «el rey del metro cuadrado», ο μεγάλος Χιλιανός κομμουνιστής ποδοσφαιριστής Κάρλος Καζέλι, που συμμετείχε σ’ εκείνο τον αγώνα, είχε πει: «Μας είπαν να κατεβούμε στον αγωνιστικό χώρο και ένας από εμάς να πάρει την μπάλα και να σκοράρει. Βρέθηκα σε πραγματικά δύσκολη θέση και σε μεγάλη σύγχυση, ξέροντας πως πολλοί από τους φίλους και συμπαίκτες μου είχαν σκοτωθεί στον συγκεκριμένο χώρο (σ.σ.: στάδιο “Νασιονάλ”). Φοβόμουν πολύ, όπως φοβούνταν όλοι. Επρεπε να βρω μεγάλο κουράγιο και να νικήσω τον φόβο».
Μια εξομολόγηση που σπάει κόκαλα για τον αγώνα-ρεβάνς μεταξύ των Εθνικών Ομάδων Σοβιετικής Ενωσης και Χιλής, για την πρόκριση στο Μουντιάλ της Δυτικής Γερμανίας το 1974, που πραγματοποιήθηκε στο στάδιο «Νασιονάλ» του Σαντιάγκο της Χιλής στις 21 Νοεμβρίου του 1973. Ηταν η ρεβάνς του «αγώνα των θαρραλέων», που είχε πραγματοποιηθεί στις 26 Σεπτεμβρίου του 1973 στο στάδιο «Λένιν» της Μόσχας με πέντε βαθμούς υπό το μηδέν και έδωσε στην Εθνική Ομάδα της Χιλής την πολυπόθητη ισοπαλία με μηδέν-μηδέν.
Την ίδια στιγμή, στη Χιλή η χούντα του Πινοσέτ «εξαφάνιζε» διά νόμου τους πολιτικούς της αντιπάλους. Ο χώρος που θα γινόταν ο αγώνας αποτελούσε μέχρι λίγες μέρες πριν χώρο βασανιστηρίων και τόπο μαρτυρίων για αριστερούς και προοδευτικούς πολίτες της χώρας.
Τον Οκτώβριο του 1973 επισκέπτονται τον χώρο ειδικοί της UEFA και τα βρίσκουν όλα στην εντέλεια. Ο αγώνας θα μπορούσε να διεξαχθεί χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα, ήταν η απόφασή τους. Στην οποία απόφαση, μάλιστα, έδωσαν και επικοινωνιακές διαστάσεις. Διοργάνωσαν συνέντευξη Τύπου, στην οποία συμμετείχε και ο Πατρίτσιο Καρβαχάλ, επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του υπουργείου Αμυνας της Χιλής.
«Καμία ανησυχία. Δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα, όλα αποτελούν μέρος της προπαγάνδας εναντίον της Χιλής από διάφορα ανά τον κόσμο κέντρα» ήταν το συμπέρασμα της συνέντευξης Τύπου! Τραγικό, γιατί: το γήπεδο από τις 11 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 7 Νοεμβρίου του 1973 είχε μεταμορφωθεί σε ένα απέραντο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Οι παρατηρητές της UEFA (ο Ελβετός Χέλμουτ Κάιζερ και ο Βραζιλιάνος Αμπίλιο ντ’ Αλμέιδα) μάλλον θα επισκέφθηκαν κάποιο άλλο γήπεδο. Δεν εξηγείται διαφορετικά.
Αλλιώς θα έβλεπαν τα αίματα από τα βασανιστήρια και τις εκτελέσεις, θα μύριζαν τις δυσάρεστες οσμές, που ήταν διάχυτες τόσο σε ολόκληρο το γήπεδο όσο και σε μεγάλη απόσταση απ’ αυτό. Από τους 15.000 πολιτικούς κρατούμενους, που στοιβάχτηκαν σαν τα ζώα μέσα στο γήπεδο, με τους άντρες να κρατούνται εντός του αγωνιστικού χώρου και τις γυναίκες στα αποδυτήρια και στα γραφεία του γηπέδου.
Δεν είχαν ακούσει από κανέναν για τη δολοφονία λίγες μέρες πριν των Αμερικανών δημοσιογράφων Τσαρλς Χόρμαν και Φρανκ Τερούτζι, οι οποίοι εκτελέστηκαν στον ίδιο χώρο; Ενημέρωναν τον κόσμο για τα τερατουργήματα της χιλιανής χούντας και έπρεπε να πεθάνουν. Ο μεγάλος Χιλιανός τροβαδούρος Βίκτορ Χάρα φυλακίστηκε στο στάδιο «Νασιονάλ», του έκοψαν τα χέρια για να μην μπορεί να κρατάει την κιθάρα και μετά τον εκτέλεσαν.

Ενας ποδοσφαιρικός αγώνας, που οι Χιλιανοί κέρδισαν «στα χαρτιά», με πολλές όμως πολιτικές προεκτάσεις, που είχαν ποδοσφαιρικά χαρακτηριστικά. Ο Ζοάο Χαβελάνζε, ο οποίος έγινε πρόεδρος της FIFA το 1974, έχαιρε της απόλυτης στήριξης του παντοδύναμου και πανούργου Κίσινγκερ, ενώ η Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία στήριξε τα δικτατορικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής τη δεκαετία του 1970. Πάντα και με την κρυφή στήριξη των Αμερικανών.
Τα έργα και οι ημέρες του Αλιέντε γνωστά και γραμμένα πολλές φορές και από πολλούς. Το πραξικόπημα του Πινοσέτ και οι λόγοι στήριξής του γνωστότεροι…
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στα ποδοσφαιρικά πράγματα εκείνων των ημερών και κυρίως στη ρεβάνς, που στην ουσία δεν έγινε ποτέ. Ο αγώνας δεν θα μπορούσε να γίνει για πολλούς και κυρίως πολιτικούς λόγους. Ηταν εντελώς αδύνατο οι Σοβιετικοί να νομιμοποιήσουν μέσω του αγώνα τη φασιστική κυβέρνηση του Πινοσέτ. Το κράτος για να αυξήσει την προπαγάνδα και ως επίδειξη δύναμης αποφασίζει ο αγώνας να γίνει στο στάδιο «Νασιονάλ», έναν χώρο βασανιστηρίων, εκτελέσεων και μαρτυρίου. Τον οποίο για τις ανάγκες του αγώνα είχαν φροντίσει να καθαρίσουν!
Διότι ήξεραν πως οι Σοβιετικοί ήταν για πολλούς λόγους δύσκολο να συμμετάσχουν σε έναν τέτοιο αγώνα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ισπανικών εφημερίδων της εποχής, ο Πινοσέτ επέμενε στη διεξαγωγή του αγώνα έστω και χωρίς αντιπάλους.
Γελοιοποίηση του ποδοσφαίρου με όλη τη σημασία της λέξης. Οι ποδοσφαιριστές της Εθνικής Ομάδας της Χιλής θα έπαιζαν μόνοι τους, κλοτσώντας την μπάλα χωρίς αντίπαλο και σε άδειο τέρμα. Επρεπε όμως και κάποιος να σκοράρει, για να ολοκληρωθεί η παράτα. Η επιλογή έπρεπε να γίνει προσεκτικά για να προκαλέσει αίσθηση, για ποδοσφαιρικούς κυρίως λόγους, εντός και εκτός Χιλής. Τα κατάφεραν και με το παραπάνω σε αυτό το κομμάτι. Για να ακριβολογούμε, και για τις πολιτικές προεκτάσεις αυτής της επιλογής.
Επιλέγουν τη «σημαία» και αρχηγό της Εθνικής Ομάδας και της μεγάλης Κόλο Κόλο της εποχής Φραντσίσκο Βάλντεζ, ο οποίος μαζί με τον Κάρλος Καζέλι είχε οδηγήσει την ομάδα της Χιλής στα τελικά του Κόπα Λιμπερταδόρες το 1973. Γιος εργατών, οπαδός του Αλιέντε και της Λαϊκής Ενότητας. Ο καλύτερος συνδυασμός από άποψη προπαγάνδας. Ενα γκολ που ουσιαστικά δεν «μπήκε» ποτέ και σημάδεψε την ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Για έναν αγώνα που ήταν περισσότερο αγώνας επίδειξης πολιτικής δύναμης και προπαγάνδας και ποδοσφαιρικός αγώνας με μια ομάδα και χωρίς αντίπαλο.

Πηγήneaselida.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου