ΜΜΕ με κουκούλες

Από το ThePressProject:

 

Τελικά αρκούσαν λίγες μέρες μόνο στη δίνη της υπόθεσης Novartis, προκειμένου κομμάτι της ελληνικής «δημοσιογραφίας» να γράψει ίσως τη πιο μαύρη σελίδα της. Συγκεκριμένα ΜΜΕ φαίνεται ότι αποφάσισαν να βγάλουν τις «κουκούλες» από τους προστατευόμενους μάρτυρες, όπως ζητούσε από την πλευρά της εναγωνίως η αντιπολίτευση. Και να φορέσουν τα ίδια άλλες, κανονικές.

Το απόγευμα λοιπόν της Παρασκευής, η «Ζούγκλα» του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου αποκάλυψε την ταυτότητα μιας γυναίκας που φέρεται, όπως υποστηρίζει το ρεπορτάζ, να ανήκει στους προστατευόμενους μάρτυρες της υπόθεσης Novartis, δημοσιεύοντας μάλιστα και φωτογραφία της. Μισή ώρα αργότερα ο Νίκος Χατζηνικολάου, στο πρώτο θέμα του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του ANT1 παρουσίασε την αποκάλυψη, δίνοντας μάλιστα τα εύσημα στην ιστοσελίδα για τη «δημοσιογραφική επιτυχία» της.

Φυσικά δεν πρόκειται για επιτυχία, αλλά για δημοσιογραφική ντροπή (εύσχημος χαρακτηρισμός), για ακόμα μία μαύρη σελίδα για ελληνικά ΜΜΕ, ανάλογη (τηρουμένων των αναλογιών και της περίστασης) της δημοσιοποίησης των προσωπικών στοιχείων των οροθετικών γυναικών το 2012. Τότε, τα ΜΜΕ συμμετείχαν στην κοινωνική διαπόμπευση των 11 γυναικών. Σήμερα, προετοιμάζονται (γιατί σίγουρα η αποκάλυψη θα αναπαραχθεί από πολλά μέσα ακόμα) για να θέσουν ευθέως σε κίνδυνο τη ζωή μιας γυναίκας (είτε είναι όντως μάρτυρας είτε όχι) και να τινάξουν στον άερα την προσπάθεια να διερευνηθεί μία υπόθεση που μοιάζει με ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της Μεταπολίτευσης στην Ελλάδα.

Η προστασία των πηγών και η μέριμνα για την ασφάλεια τους είναι βασικός άξονας και ευθύνη του δημοσιογραφικού επαγγέλματος. Σε σημείο που, βάσει και του Διεθνούς Δικαίου, ο δημοσιογράφος έχει τη δυνατότητα να αρνείται να αποκαλύψει τις πηγές του, ακόμα κι αν του ζητηθεί από τις αρμόδιες αρχές. Σε μία τέτοια υπόθεση, όπου για πρώτη φορά έχουμε να κάνουμε με προστατευόμενους μάρτυρες σε υπόθεση οικονομικού σκανδάλου (ουσιαστικά μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος - whistleblowers) ελληνικά ΜΜΕ έχουν αποφασίσει να σταθούν στην απέναντι πλευρά της έρευνας. Εδώ και μέρες, γνωστοί «δημοσιογράφοι» περιγελούν την υπόθεση, τη συνδέουν με το «Μακεδονικό», γράφουν για «λάσπη στον ανεμιστήρα» πριν δουν καλά καλά τη δικογραφία, φτάνουν μέχρι και στο συγκλονιστικό επιχείρημα του Μανώλη Καψή, που υποστήριζε στο twitter οτι δεν μπορεί να είναι ένοχοι οι εμπλεκόμενοι πολιτικοί, γιατί... «τους ξέρει προσωπικά».

Στο ίδιο διάστημα, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ζητούν «μάρτυρες χωρίς κουκούλες», χωρίς φυσικά να ενδιαφέρονται στο ελάχιστο για τον κίνδυνο που διατρέχουν αυτοί οι πληροφοριοδότες αν τα στοιχεία τους βρεθούν σε κοινή (ή έστω περιορισμένη) θέα. Και ξαφνικά, έρχεται η «δημοσιογραφική επιτυχία» να τους κάνει το χατίρι. Μία «επιτυχία», που εκθέτει τον χ μάρτυρα (αν υποθέσουμε ότι όντως είναι) σε κάθε είδους πιέσεις. Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι το σκάνδαλο Novartis δεν αφορά κανένα πολιτικό πρόσωπο, δεν παύει να είναι ένα σκάνδαλο 3 δισ. Κι ας αναρωτηθούμε τι θα μπορούσε να κάνει ένας, όχι πολιτικός αλλά απλός πολίτης, για να μην γραφεί το όνομα του σε αυτήν την υπόθεση.

Ας κάνουμε και μια εκτίμηση για το τι θα ακολουθήσει: Η επίθεση στο ήθος και τα κίνητρα των μαρτύρων, η συνήθης δηλαδή προσπάθεια κάθε δικηγορικής υπερασπιστικής γραμμής να υποβαθμιστούν οι καταθέσεις τους. Και ίσως, αυτή η ντροπιαστική «αποκάλυψη» να είναι μόνο η αρχή.

Επομένως, «συγχαρητήρια» (φυσικά στο TPP δεν θα αναφέρουμε κανένα στοιχείο για τους προστατευόμενους μάρτυρες). «Συγχαρητήρια», αν η αποκάλυψη είναι αληθής επαναλαμβάνουμε, και στις δικαστικές αρχές, στα κρατικά όργανα που απέτυχαν να προστατεύσουν την ταυτότητα ενός τόσο σημαντικού μάρτυρα.

Τι συνέβη από τη (μόλις χθεσινή) κόντρα των μεγαλοδημοσιογράφων που πρώτα συγκρούονταν και μετά αλληλοσυγχαίρονταν, ίσως να μην το μάθουμε ποτέ. Οι δημοσιογράφοι που συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία της «αποκαλυπτικής απόκρυψης» είναι πασίγνωστοι, με μια έννοια αποτελούν προσωπικότητες που συμβολίζουν το δημοσιογραφικό επάγγελμα. Είναι οι άνθρωποι που ο κόσμος ταυτίζει με την έννοια του δημοσιογράφου.  Γι' αυτό το λόγο ακριβώς, έχει πολύ μεγάλη σημασία να υπερασπιστεί κανείς εμπράκτως τη δημοσιογραφία που προκρίνει το δημόσιο συμφέρον έναντι του εκφοβισμού μαρτύρων και της ωμής συγκάλυψης, να υπερασπιστεί δηλαδή μια δημοσιογραφία που δεν θα είναι συνώνυμη της χειραγώγησης.

Η κοινή γνώμη περιμένει να διαλευκανθεί η υπόθεση του σκανδάλου της Novartis. Αυτό είναι το συμφέρον της: να ξεσκεπαστούν οι ένοχοι. Αν καταλήξουμε να ανταλλάσσουν συγχαρητήρια οι δημοσιογράφοι διότι ξεσκεπάζουν μάρτυρες, αντί για ενόχους, τότε δεν υπηρετείται το δημόσιο συμφέρον, αλλά αυτό των εμπλεκομένων