Σβάστικα πάνω απ' τις κερκίδες

H κλήρωση της ΑΕΚ με την Ντινάμο Κιέβου, ως ένα από τα «ζευγάρια» της φάσης των 32 του Europa League, αλλά και τα φιλοχουντικά πανό των οπαδών του ΑΠΟΕΛ, έγινε η αφορμή για να αναδυθεί εκ νέου ο νοσηρός εισοδισμός του φασισμού και του νεοναζισμού στο ποδόσφαιρο, λόγω του σχετικού, ιδεολογικού «προφίλ» ενός συμπαγούς και ισχυρού κομματιού των οπαδών της ουκρανικής ομάδας.

Άλλωστε, η συσχέτιση νεοναζισμού και Ντινάμο Κιέβου δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις: Μόλις τον περασμένο Απρίλιο, στις κερκίδες του σταδίου «Ολιμπίισκι» του Κιέβου, έδρα της «Ντινάμο», αλλά και ο τόπος όπου θα διεξαχθεί ο τελικός του Champions League τον Μάϊο του 2018, σε αγώνα με την Σαχτάρ Ντονιέτσκ, οι φασίστες οπαδοί της «οικοδέσποινας», μαζί με ομοϊδεάτες τους από την αντίπαλη ομάδα, έστησαν μία ανατριχιαστική «παράσταση», με σβάστικες, στολές που παρέπεμπαν στην Κου Κλουξ Κλαν και μπλουζάκια με τον Χίτλερ.

Οι παρατηρητές της UEFA που βρίσκονταν στο γήπεδο για να διαπιστώσουν… την «ετοιμότητα» των αρχών και την ασφάλεια του χώρου ώστε να διεξαχθεί ομαλά ο τελικός της ερχόμενης Άνοιξης, είχαν προφανώς πολύ δουλειά να κάνουν. Αν και η ίδια η UEFA μάλλον πρέπει να ξαναδεί συνολικά τα κριτήριά της: Πόσο «προάγεται» η αθλητική ιδέα και το ποδόσφαιρο ειδικότερα διοργανώνοντας τελικό Champions League σε μια χώρα στην οποία μαίνεται εμφύλιος πόλεμος;

Αλλά αυτή είναι, μάλλον, μια άλλη ιστορία...

Ουκρανία: Η «επιτομή» της σχέσης φασισμού - κερκίδων

Η Ουκρανία είναι ένα είδος «επιτομής» της διείσδυσης του φασισμού, του ρατσισμού, του εθνικισμού και του νεοναζισμού - με κάθε μορφή - στον χουλιγκάνικο κομμάτι του ποδοσφαιρικού οπαδισμού. Ο «Δεξιός Τομέας», η μεγαλύτερη νεοναζιστική οργάνωση της χώρας, η οποία ισχυροποιήθηκε στα γεγονότα του Μαϊντάν τον Φεβρουάριο του 2014 στο Κίεβο, δημιούργησε ένοπλα τάγματα που πολεμούν στο πλευρό των κυβερνητικών στρατευμάτων στην Ανατολική Ουκρανία, θαυμάζει ως «ήρωες» τα μέλη των ουκρανικών SS στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και δημιούργησε στενότατους δεσμούς με το κράτος και τον στρατό (σσ. τον Απρίλιο του 2015, ο «φύρερ» της οργάνωσης, Νμίτρι Γιάρος διορίστηκε… στη θέση του συμβούλου του επικεφαλής του ουκρανικού Γενικού Επιτελείου Στρατού) αποτελεί την πλέον χαρακτηριστική, αλλά μακράν μη μοναδική, περίπτωση.

Για παράδειγμα, το ότι οπαδοί της επίσης ουκρανικής «Ντνιπρό», εμφανίζονται στις κερκίδες με σβάστικες δεν αποτελεί έκπληξη. Η ομάδα ανήκει στον ολιγάρχη, Ιγκορ Κολομόισκι, ο οποίος είναι ο βασικός χρηματοδότης του νεοναζιστικού, παραστρατιωτικού τάγματος «Αζόφ», το οποίο, με την σειρά του, επιδίδεται σε απερίγραπτες βαρβαρότητες στην Ανατολική Ουκρανία. Εξάλλου, οι πυρήνες των ultras οπαδών των ουκρανικών ομάδων στελεχώνονται επί το πλείστον από μαχητές φασιστικών παραστρατιωτικών ταγμάτων.

Γερμανία: Ο «αμήχανος αντιφασισμός» των αρχών

Αν και υπό κλίμακα, η κατάσταση με την στενότατη σχέση των νεοναζί με τις κερκίδες, δεν αποτελεί «αποκλειστικότητα» της Ουκρανίας. Για παράδειγμα, το γερμανικό ποδόσφαιρο απειλείται από οργανωμένα δίκτυα επικοινωνίας και συνεργασίας νεοναζί και χούλιγκανς. Τα πράγματα φαίνεται να είναι τόσο σοβαρά, που το 2013, η υπηρεσία της γερμανικής αστυνομίας που ασχολείται με την ποδοσφαιρική βία διαπίστωνε ότι στους οπαδικούς πυρήνες των ομάδων της Μπουντεσλίγκα υπάρχει αξιοσημείωτη αύξηση «της ακροδεξιάς συμπεριφοράς». Παρέθεσε και σχετικά στοιχεία για 16 ομάδες.

Την ίδια περίοδο,, το «Spiegel» δημοσίευσε μελέτη των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών σύμφωνα με την οποία υπάρχει επικάλυψη της τάξης του 15% ανάμεσα σε χούλιγκαν και ακροδεξιούς. Ωστόσο, επικαλούμενο αστυνομικές πηγές, το περιοδικό έγραφε ότι το πραγματικό ποσοστό είναι πολύ μεγαλύτερο.

Ο εισαγγελέας Γιούργκεν Σαρ, ο οποίος εκδίκασε υπόθεση χουλιγκανισμού στην Δρέσδη, ανέφερε σε τοπική εφημερίδα, ότι «πραγματοποιήθηκαν επανειλημμένως βίαιες επιθέσεις εναντίον αστυνομικών από εκατοντάδες χούλιγκαν στο περιθώριο ποδοσφαιρικών αγώνων - προσχεδιασμένες και καλά οργανωμένες. Συνειδητοποιήσαμε ότι ανάμεσά τους υπήρχαν όλο και περισσότεροι ακροδεξιοί εξτρεμιστές. Φαίνεται ότι χρησιμοποιούν τις συγκρούσεις των χούλιγκαν ως εκπαίδευση». Πρόσθεσε ότι χούλιγκαν και νεοναζί δίνουν ραντεβού σε απομακρυσμένα δάση για να εξασκούνται στα όπλα. «Αφότου αρχίσαμε να κυνηγάμε επιθετικά τις ακροδεξιές συμμορίες, τα μέλη τους άλλαξαν το επίκεντρο των δραστηριοτήτων τους και στράφηκαν στον χουλιγκανισμό δυσκολεύοντας τη δουλειά μας» είπε.

Οι γερμανικές αρχές άρχισαν να ανησυχούν σοβαρά από το 2012, όταν χούλιγκανς και νεοναζί δημιούργησαν, σε μια φάρμα της πόλης Λάιχλινγκεν στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας με πρωτοβουλία συλλόγου χούλιγκαν του Ντόρτμουντ, μία οργανωμένη «πλατφόρμα» συνεργασίας, η οποία, μπροστά στην αριστερή, αντιφασιστική «απειλή» στα γήπεδα, «γεφύρωσε» ακόμη και την θανάσιμη, χουλιγκάνικη έχθρα οπαδών 17 διαφορετικών ομάδων, υπό την κοινή ονομασία «GnuHonnters» «(«Νέοι Κυνηγοί»).

Οι αντιφασίστες ultra, οι οποίοι ξεδιπλώνουν στα γήπεδα μία πλατφόρμα αντιρατσισμού και αντι-εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου, αποτελούν τον κοινό στόχο των «GnuHonnters» και των ακροδεξιών και νεοναζί που συσπειρώνονται μαζί τους. Το «μανιφέστο» τους είναι εξαιρετικά απλό, έτσι ώστε να γίνεται κατανοητό από κάθε μέλος τους: «Επαναφορά των παλαιών αξιών», «’Οχι αντιφασίστες στα γήπεδα», «Να ξανακερδίσουμε την ελευθερία της έκφρασης».

Τα χρόνια που ακολούθησαν μετέτρεψαν γήπεδα και δρόμους σε πεδία μάχης μεταξύ φασιστών και αντιφασιστών οργανωμένων οπαδών. Στο ‘Ααχεν, για παράδειγμα, οι αριστεροί «ultra» της Αλεμάνια  εκδιώχθηκαν τελείως από τα γήπεδα λόγω των συνεχόμενων επιθέσεων από νεοναζί. Το «Spiegel» επικαλείται πηγή από τις γερμανικές υπηρεσίες ασφαλείας η οποία έδειξε σε συντάκτη του περιοδικού φωτογραφίες από πρόσφατη συνάντηση των «Νέων Κυνηγών». Νέοι και μεγαλύτεροι ποζάρουν μαζί χαιρετώντας ναζιστικά. Στις φωτογραφίες διακρίνονται και στελέχη του νεοναζιστικού Κόμματος (NPD).

Οι αρχές εμφανίζονται αδύναμες απέναντι σε αυτήν την «μετάλλαξη» της νεοναζιστικής βίας, η οποία, όπως φοβούνται και προειδοποιούν οι κοινωνιολόγοι, θα διογκωθεί ως προς την φασιστική «επέλαση» στις κερκίδες και, κατ’ επέκταση, σε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας το οποίο βρίσκεται συνεχώς να ισορροπεί επικίνδυνα στο όριο της επιβίωσης με την απόλυτη φτώχεια. Ακόμη και το ιδιαίτερα σκληρό, έναντι του ναζισμού και των εκφάνσεών του, γερμανικό νομικό πλαίσιο, φαίνεται να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες. Για παράδειγμα, ναι μεν τα ναζιστικά σύμβολα είναι παράνομα, αλλά ο νόμος θα κυνηγήσει προσωποποιημένα αυτόν που τα φέρει, αλλά δυσκολεύεται να ενοχοποιήσει τον οργανωμένο φορέα που βρίσκεται από πίσω. 

Οι ίδιες οι ομάδες εμφανίζονται επίσης «αδύναμες» και «αμήχανες», ενώ αμφιβολίες υπάρχουν και για τις πραγματικές τους προθέσεις έναντι των νεοναζί οργανωμένων οπαδών. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα των τελευταίων χρόνων ήταν η Αϊντραχτ Μπραουνσβάιγκ. Οι αντιφασίστες οπαδοί της όχι μόνο δέχονταν επιθέσεις επί μία εβδομάδα από τους φασίστες χούλιγκαν της ομάδας τους, αλλά την τελευταία φορά, η ασφάλεια του γηπέδου πέταξε έξω από το γήπεδο τα θύματα, υπό τους ρατσιστικούς και ομοφοβικούς ύμνων των χούλιγκαν. Σαν να μην έφτανε αυτό, η ομάδα τιμώρησε τους «ultras» αντιφασίστες…

Εκτός, όμως, από τις ομάδες, «περίεργη» στάση έναντι του φαινομένου κρατούν και δομές από τις οποίες θα περίμενε κανείς να αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο από αυτόν των ιδιωτικών ΠΑΕ. Τον Μάιο του 2014, για παράδειγμα, η Εθνική Γερμανίας θα έδινε έναν φιλικό αγώνα με την αντίστοιχη της Πολωνίας, στο Αμβούργο, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του Μουντιάλ, τότε, της Βραζιλίας. Το παιχνίδι θα γινόταν στο γήπεδο της ομώνυμης ομάδας της πόλης, ωστόσο, η προπόνηση έγινε στο άλλο μεγάλο γήπεδο του Αμβούργου, το «Μίλερντορ», έδρα της St. Pauli (Ζανκτ Πάουλι).

Οι οπαδοί της St. Pauli ειναι γνωστοί για τα αντιφασιστικά, αντιρατσιστικά τους αισθήματα και γεμίζουν τις κερκίδες τους με ανάλογα σύμβολα, από σημαίες της Κούβας και με την φωτογραφία του Τσε, μέχρι αναρχικά και κομμουνιστικά σημειολογικά στοιχεία. Αναλόγως έχουν στολίσει και την έδρα τους, το Μίλερντορ, στην κεντρική πύλη του όπου να δεσπόζει το σύνθημα «Kein Fußball den Faschisten» που σημαίνει: «Όχι ποδόσφαιρο για τους φασίστες». Προφανώς, «κάτι» δεν άρεσε σε αυτό το σύνθημα στην Γερμανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, η οποία κάλυψε το μισό από αυτό, δηλαδή τις λέξεις «den Faschisten» («για τους φασίστες»), αφήνοντας να φαίνεται μόνο το, περίεργο όπως προέκυψε… «Kein Fußball» («Όχι ποδόσφαιρο»!).

Ο τότε εκπρόσωπος Τύπου της εθνικής Γερμανίας, Γενς Γκρίτνερ, προσπάθησε να απαντήσει στην δικαιολογημένη οργή που ξέσπασε: «Καταλαβαίνουμε την οργή των οπαδών και αυτές είναι κάποιες αξίες (οι αντιφασιστικές) που ασπαζόμαστε. Απαρνιόμαστε οποιαδήποτε μορφή διαφοροποίησης, ρατσισμού και φασισμού». Η διοίκηση της ομάδας εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία σημειωνόταν, μεταξύ άλλων, το εξής σαφές: «Αυτές οι λέξεις (σσ. ολόκληρου του συνθήματος) αποτυπώνουν μία στάση στα πράγματα και αξίες που θα έπρεπε να θεωρούνται γενικό κοινωνικό ιδεώδες και δεν θα έπρεπε να ζουν μόνο στο Millerntorplatz. (…) Θα συνεχίσουμε να στέλνουμε ξεκάθαρα μηνύματα. Όχι ποδόσφαιρο για τους φασίστες».

Οι οργανωμένοι οπαδοί της της St. Pauli δημοσιοποίησαν ανοιχτή επιστολή προς την διοίκηση της γερμανικής Ομοσπονδίας, στην οποία, μεταξύ άλλων, σημειωνόταν: «Το ποδόσφαιρο δεν είναι για τους φασίστες! Αυτή είναι μια από τις κατευθυντήριες γραμμές που καταγράφει τον δικό μας τρόπο σκέψης και δράσης. Ζούμε τον αντι-ρατσισμό σε μεγάλη ή μικρή κλίμακα (…) Για εμάς βλέπετε, συνθήματα όπως “Βγάλτε κόκκινη κάρτα στον ρατσισμό” δεν είναι μια απλή καταχώρηση σε γυαλιστερά φυλλάδια, αλλά μια σημαντική και ξεκάθαρη δήλωση για την εχθρότητα που εμφανίζεται ξανά και ξανά σε κάποιες γωνιές του πλανήτη (…) Και είμαστε περήφανοι που έχουμε αυτό το σύνθημα γραμμένο με μεγάλα γράμματα στην κεντρική κερκίδα του Millerntor. Εδώ και χρόνια είμαστε φιλόξενοι στο γήπεδο μας. Αλλά δεν θα καθίσουμε ποτέ σε ένα σαλόνι αν δεν μας αρέσουν τα έπιπλα. Το σύνθημα λοιπόν “Kein Fußball den Faschisten” είναι κομμάτι από εμάς! Αυτό είναι, ότι είμαστε. Αυτή είναι η St. Pauli!

»Εσείς ως επισκέπτες αποφασίσατε να το καλύψετε χωρίς να υπάρχει πραγματικός λόγος. Και αυτό είναιχτύπημα όχι μόνο στη βάση των οπαδών μας, η οποία έχει τιμηθεί για το αντιφασιστικό της έργο, αλλά αποτελεί προσβολή για όλους τους οπαδούς του ποδοσφαίρου που μέρα με τη μέρα αναπτύσσουν αντιφασιστικές και αντιρατσιστικές δράσεις, που προσπαθούν φτιάξουν τα κατάλληλα Coreo, να ενημερώσουν τον κόσμο γι’ αυτό το τόσο σημαντικό θέμα (…)».

Ιταλία: «Ρωμαϊκοί χαιρετισμοί» και άλλα παραμύθια

Η ακροδεξιά και τα φασιστικά της μορφώματα προσαρμόζουν με χαρακτηριστική ικανότητα την τακτική τους στις κάθε φορά ιδιαιτερότητες των γενικότερων κοινωνικών αντιπαλοτήτων, όπως αυτές εκφράζονται (και) στο ποδόσφαιρο. Παλιές,«παραδοσιακές» έχθρες με τοπικιστικό χαρακτήρα - ακόμη και όταν οι δύο ομάδες προέρχονται από την ίδια πόλη, όπως, πχ η Έβερτον και η Λίβερπουλ - ή με θρησκευτικό, όπως η αντιπαλότητα της Σέλτικ με τους Ρέιντζερς στη Σκωτία, η οποία αντανακλά την έχθρα ανάμεσα σε προτεστάντες και καθολικούς, αποτελούν «περιβόλι» για τους νεοναζί. Ωστόσο, τον τόνο δίνει η πολιτική.

Από τις πλέον γνωστές ποδοσφαιρικές περιπτώσεις ανοιχτά φασιστικού οπαδισμού είναι η ομάδα της ιταλικής Λάτσιο. Η πλειοψηφία των οπαδών της είναι δηλωμένοι φασίστες και, ως εκ τούτου, ελάχιστοι είναι αυτοί που θα πιστέψουν σοβαρά, ότι πίσω από τον επίσημο τίτλο της ομάδας, S.S. Lazio (Società Sportiva Lazio, Αθλητική Ένωση Λάτσιο) αυτοί οι οπαδοί «βλέπουν» όντως μια «αθλητική ένωση». Με «εμπνευστή» τους τον Μουσολίνι, οι οπαδοί της Λάτσιο, μετατρέπουν τους αγώνες με την Λιβόρνο σε ένα ιδιότυπο ιδεολογικό «μπρα-ντε-φέρ» με τους αριστερούς, αντιφασίστες οπαδούς της δεύτερης. Οι οποίοι, Λιβορνέζοι, παρεμπιπτόντως, έχουν αδελφοποιηθεί, σε ιδεολογική, επίσης, βάση, με τους οπαδούς της Μαρσέιγ και της ΑΕΚ.

Στην περίπτωση της Λάτσιο, το φασιστικό «φάντασμα» πλανάται και πάνω από τους παίκτες της. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του πρώην ποδοσφαιριστή της - πλέον έχει αποσυρθεί από τα γήπεδα - Πάολο Ντι Κάνιο, ο οποίος, στη διάρκεια ενός ντέρμπι με αντίπαλο την Ρομα, χαιρέτησε φασιστικά προς τις κερκίδες. Το ίδιο έκανε και σε αγώνα με την Λιβόρνο, αλλά και με την Γιουβέντους. Ο Ντι Κανιο τιμωρήθηκε με χρηματικό πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ (σσ. δεν το λες και ιδιαίτερα βαρύ) και ποινή αποκλεισμού ενός αγώνα από την πειθαρχική επιτροπή της Ιταλική Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Η ομάδα του προσπάθησε να κρατήσει αποστάσεις, υποστηρίζοντας ότι… πρέπει να«αποριφθεί η πολιτικοποίηση του ποδοσφαίρου. Ο ίδιος ο Ντι Κάνιο μοίρασε μια δήλωσή του στον Τύπο, «μνημείο» νεοφασιστικού προπαγανδιστικού τακτικισμού και λογικών αλμάτων: «Είμαι φασίστας, αλλά όχι ρατσιστής. Κάνω τον ρωμαϊκό χαιρετισμό για να χαιρετίσω τους κολλητούς μου και αυτούς που μοιράζονται τις ιδέες μου. Το τεντωμένο αυτό χέρι δεν αποτελεί προτροπή για βία ή για φυλετικό μίσος». Για την ιστορία, ο Ντι Κάνιο φέρει τα αρχικά DVX σε τατουάζ στο χέρι του, που σημαίνουν Ντούτσε στα λατινικά.

Ισπανία: Τα σημαινόμενα του εμφυλίου

Η πολύχρονη δικτατορία του Φράνκο άφησε τα «χνάρια» της και στο ποδόσφαιρο. Παράλληλα, με την ηττημένη δημοκρατία να βρίσκεται υπό σκληρή καταστολή, το ασίγαστο, λανθάνον μίσος ενάντια στον φασισμό βρήκε επίσης τον δρόμο (και) προς τις κερκίδες μετά την πτώση του Φράνκο. Αυτό που προέκυψε είναι μια σαφής, σχεδόν «ανάγλυφα» οριοθετημένη ιδεολογική «χαρτογράφηση» των ισπανικών ομάδων, ετεροκαθοριζόμενη από τα πολιτικά πάθη στις κερκίδες.

Οι «αποστάσεις» που κράτησε η ομάδα της Εσπανιόλ έναντι του πρόσφατου, επεισοδιακού δημοψηφίσματος στην Καταλονία - έναντι της σαφέστερα υπέρ του δημοψηφίσματος θέσης της Μπαρτσελόνα - δεν προκάλεσαν έκπληξη. Η Εσπανιόλ ανέφερε ότι παρακολουθεί με «προσοχή και ανησυχία» το τι συμβαίνει «στην αγαπημένη μας γη» και ελπίζει επίσης ότι αυτή η κατάσταση έντασης θα επιλυθεί «με διάλογο και ευθύνη όλων». Η Εσπανιόλ, μέσω του διευθύνοντος συμβούλου της Ραμόν Ρόμπερτ, έχει ήδη τονίσει σχετικά, στην τελευταία διαδήλωση της 11ης Σεπτεμβρίου στην Καταλονία: «Είμαστε αθλητικός σύλλογος, όχι πολιτικός, και εστιάζουμε στην ανάπτυξη και το έργο μας».

Η παραπάνω τελευταία φράση θα έκανε πολλά χείλη να γελάσουν πικρά στην Ισπανία. Τόσο στις κερκίδες της Εσπανιόλ - όσο και σε αυτές της Ρεάλ - πολλές φορές έχουν εμφανιστεί ναζιστικά σύμβολα, ενώ, φασίστες οπαδοί της Εσπανιόλ επιτέθηκαν λεκτικά την ώρα του αγώνα εναντίον του πρώην τερματοφύλακα της ομάδας τους, Κάρλος Καμενί, ο οποίος κατάγεται από το Καμερούν. Η «υπομονή» που επιδεικνύουν οι διοικήσεις των ομάδων έναντι των φασιστών οργανωμένων οπαδών τους είναι σχεδόν παροιμιώδης. Για παράδειγμα, η Ρεάλ, χρειάστηκε… 30 χρόνια για να αποφασίσει να παρέμβει και να σταματήσει την δράση των Ultras Sur, των νεοναζί χουλιγκάνων της. Αφορμή στάθηκε μια αιματηρή «εμφύλια» σύγκρουσή τους σε ένα μπαρ.

Η διοίκηση της ομάδας προχώρησε στην αφαίρεση των προνομίων του συνδέσμου, τους απέβαλλε από την θέση τους στο «πέταλο» των κερκίδων, προσωποποίησε δεκάδες δια παντός απαγορεύσεις εισόδου στους αγώνες και για εκατοντάδες άλλους επιτρέπει την είσοδο αλλά σε τυχαίες θέσεις μέσα στο γήπεδο. Έλαβε και άλλα μέτρα σε συνεργασία με την αστυνομία, ωστόσο, ο σύνδεσμος υπάρχει και δρα, αυτήν την φορά και εναντίον της διοίκησης. Αντίθετα, η διοίκηση της Ατλέτικο εμφανίζεται ανεκτικότερη έναντι των ναζί οπαδών του συνδέσμου «Frente Atlético», ο οποίος σχετίζεται με τον ισπανικό βραχίονα της διεθνούς ναζιστικής «πλατφόρμας» με έδρα την Βρετανία, «Blood & Honour». Παρά το γεγονός ότι έχουν βάψει τα χέρια τους και με το αίμα ενός 16χρονου οπαδού της Σοσιεδάδ, το μόνο που έκανε η διοίκηση ήταν να τους «μαντρώσει» με ένα συρματόπλεγμα γύρω από την θέση του στις κερκίδες.

Αγγλία: Η φασιστική οπαδική… «γενέθλια γη»

Τον φασιστικό «τόνο» στα αγγλικά γήπεδα - και στους δρόμους φυσικά - δίνει η νεοναζιστική οργάνωση «Blood and Honor» («Αίμα και τιμή») η οποία, μάλιστα, διαθέτει και παραστρατιωτικό βραχίονα, την γνωστή «Combat 18». Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελούν οι οπαδοί της Τσέλσι, ο φασιστικός πυρήνας των οποίων, υπό την χαρακτηριστική ονομασία «Κυνηγοί κεφαλών», συνδέεται με την «Blood and Honor».

‘Ηδη από την 10ετία του ’90, το αρμόδιο τμήμα της Scotland Yard για το ποδόσφαιρο ανέφερε, ότι η «Chelsea Headhunters», ήταν η μεγαλύτερη από τις οργανωμένες συμμορίες και υπεύθυνη για εγκλήματα που κυμαίνονται από βιασμό έως ληστεία. Από τα τέλη της 10ετίας του ’80 καταγράφεται εισοδισμός του νεοναζιστικού «Βρετανικού Εθνικού Κόμματος» στους οργανωμένους οπαδούς των αγγλικών ομάδων. Το κόμμα στρατολογούσε με αμείωτο και κλιμακούμενο ρυθμό μέλη από συνδέσμους ομάδων όπως η Λιντς και η Γλασκόβη. Ωστόσο, μέχρι το τέλος του 1992, εμφανίστηκε ένα νέο φαινόμενο, απειλώντας να εκλείψει το «ΒΕΚ», το οποίο θεωρήθηκε… «μαλακό» και «μη αποδοτικό» από τα πιο σκληροπυρηνικά μέλη του, τα οποία ενώθηκαν με τους Combat 18, τους ναζί skinheads και τους «Chelsea Headhunters».

Η βρετανική αστυνομία κατά καιρούς εκμεταλλεύεται εσωτερικές διαμάχες του ναζιστικού οπαδικού χώρου και προβαίνει σε ευρείας κλίμακας «εκκαθαριστικές» επιχειρήσεις, ωστόσο, η «Combat 18» και οι διάφορες «εκφάνσεις» της δραστηριοποιείται, τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, την Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία. Δρα φυσικά και στην Βόρεια Ιρλανδία όπου συμμάχησε με παραστρατιωτικές ομάδες. Το 2009 βεβήλωσαν τον τάφο του θρυλικού αγωνιστή για την απελευθέρωση της Βόρειας Ιρλανδίας από την Βρετανία, Μπόμπι Σάντς, ο οποίος πέθανε από απεργία πείνας στην φυλακή τον Μάιο του 1981.

Ρωσία: Από την έξαρση, στην «ύπνωση»

Παρά το γεγονός ότι το αντιφασιστικό παρελθόν του ρωσικού λαού, μετά τη πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, μεγάλο μέρος της βίαια φτωχοποιημένης κοινωνίας αποτέλεσε την «μαγιά» του νεοναζιστικού χουλιγκανισμού. Οι πρώτες σβάστικες και σταυροί του Γ’ Ράιχ άρχισαν να εμφανίζονται στις ρωσικές κερκίδες στις αρχές του 2000. Νεοναζί «σκίνχεντ» συναντήθηκαν με φανατικούς οπαδούς στα γήπεδα και πολύ σύντομα έγιναν ένα. Από αυτήν την ένωση προέκυψαν οπαδικοί σύνδεσμοι με σαφή φασιστικό προσανατολισμό, όπως αυτός της «Σπαρτάκ» ο οποίος μάλιστα εξέδιδε και περιοδικό, με τον αγγλόφωνο τίτλο, «Ultras News», όπου υπήρχαν αναλυτικές πληροφορίες και περιγραφές για τις αιματηρές οπαδικές συγκρούσεις στους δρόμους των ρωσικών μεγαλουπόλεων. Πολλοί από τους οπαδούς της «Σπαρτάκ» αυτοπροσδιορίζονται ως «white power» («λευκή δύναμη»).

Συχνές είναι οι επιθέσεις νεοναζί οργανωμένων οπαδών σε μετανάστες από πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Καυκάσου, μερικές από τις οποίες καταλήγουν σε φόνους. Για παράδειγμα, τον Ιούνιο του 2001, στο Τσελιάμπινσκ, κοντά στο στάδιο της τοπικής «Λοκομοτίβ» μια ομάδα «σκίνχεντ» της «Ζενίτ» ξυλοκόπησε μέχρι θανάτου έναν 22χρονο άστεγο. Στις καταθέσεις τους στους αστυνομικούς είπαν ότι το έκαναν για να«καθαρίσουν την πατρίδα από τους κάθε άπλυτους». Επικεφαλής της δολοφονικής ομάδας ήταν ένας 17χρονος.

Σβάστικες και κέλτικοι σταυροί έκαναν την εμφάνισή τους στα χρόνια που ακολούθησαν και στις κερκίδες της «Σπαρτάκ», αλλά και της «Τορπέντο». Από άποψη δημόσιας έκφρασης το φαινόμενο έχει υποχωρήσει εν μέρει τα τελευταία χρόνια. Μια αιτία γι’ αυτό είναι και το ότι η ρωσική ηγεσία, για προπαγανδιστικούς λόγους, επενδύει, μέχρι αυτήν την στιγμή τουλάχιστον, στα αντιφασιστικά αισθήματα της κοινωνίας. Ο ιδιότυπος εθνικισμός του Πούτιν - ένα κράμα τυπικού εθνικισμού που χρησιμοποιεί, όμως, ιδεολογικώς διαστρεβλωμένα τα σοβιετικά σύμβολα - δεν αφήνει περιθώρια στις μεγάλες ρωσικές ΠΑΕ να αποδεχθούν την εμφάνιση οπαδικών φασιστικών συνδέσμων. Όμως ο χουλιγκανισμός (με ή χωρίς νεοναζιστική «ταυτότητα») ανθεί και αυτό απεδείχθη και στην πρόσφατη έξοδο των Ρώσων οπαδών στο Euro της Γαλλίας, όπου πρωταγωνίστησαν σε όλα τα επεισόδια. 

Από το tvxs.